Soal Dan Pembahasan Kimia Un Sma 2017 No. 1-10
Berikut ini ialah Soal dan Pembahasan Kimia Ujian Nasional Sekolah Menengan Atas Tahun 2017 Part-1 yaitu membahas soal nomor 1 hingga dengan nomor 10. Silahkan dipelajari ya...!
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 1
Perhatikan diagram percobaan Thomson berikut!
Berdasarkan diagram tersebut, pernyataan yang sempurna perihal sinar katoda ialah ….
A. sinar katoda yang dihasilkan tergantung dari zatnya
B. sinar katoda dibelokkan ke pelat logam positif
C. sinar katoda bergerak dari S ke R
D. muatan elektron $1,6 \times 10^{-9}$ Coulomb
E. sinar katoda tidak dibelokkan medan magnet
Pembahasan:
Beberapa sifat sinar katode yaitu sebagai berikut :
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 2
Massa rata-rata satu atom unsur Q ialah $2,654 \times 10^{-3}$ gram dan massa satu atom karbon (C-12) ialah $1,993 \times 10^{-23}$ gram. Massa atom relatif (Ar) Q ialah ...
A. $\frac{2,654 \times 10^{-23}}{12 \times 1,993 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
B. $\frac{1,993 \times 10^{-23}}{\frac{1}{12} \times 2,654 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
C. $\frac{2,654 \times 10^{-23}}{\frac{1}{12} \times 1,993 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
D. $\frac{\frac{1}{12} \times 2,654 \times 10^{-23}}{1,993 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
E. $\frac{\frac{1}{12} \times 1,993 \times 10^{-23}}{2,654 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
Pembahasan:
$Ar \ Q = \frac{massa \ rata-rata \ 1 \ atom \ Q}{\frac{1}{12}massa \ 1 \ atom \ C-12}$
Kunci: C
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 3
Diagram susunan partikel dari unsur A dan B ialah sebagai berikut:
Berdasarkan diagram tersebut, notasi unsur A dan B yang benar ialah ...
A. ${}_{11}A^{23}$ dan ${}_{15}B^{30}$
B. ${}_{13}A^{27} $ dan ${}_{17}B^{35}$
C. ${}_{13}A^{26}$ dan ${}_{17}B^{34}$
D. ${}_{27}A^{13}$ dan ${}_{35}B^{17}$
E. ${}_{27}A^{13}$ dan ${}_{15}B^{30}$
Pembahasan:
Notasi unsur ialah ${}_{P}X^Q$, dengan Q = nomor atom dan P = nomor massa.
Nomor atom = jumlah proton
Nomor massa = jumlah proton dan neutron
Proton dan Neutron terletak dalam intin atom.
Jumlah elektron dari suatu atom = jumlah proton
Electron berada pada lintasan kulit atom dengan rumus 2. dan n ialah nomor kulit, maka:
Kulit pertama maksimal ditempati oleh 2. = 2 elektron.
Kulit kedua maksimal ditempati oleh 2. = 8 elekron
Kulit ketiga maksimal ditempati oleh 2. = 8 elektron
Electron boleh menempati kulit selanjutnya juga dikulit tersebut sudah terisi penuh oleh electron. Electron pada kulit terluar dihentikan lebih dari 8.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 4
Perhatikan data afinitas elektron berikut ini!
Pernyataan yang sempurna untuk kedua unsur tersebut dalam mencapai kestabilan ialah ….
A. ion X− lebih stabil daripada atom X
B. ion Y− lebih stabil daripada atom Y
C. Y lebih gampang melepas elektron daripada X
D. X lebih bersifat nonlogam daripada Y
E. X lebih gampang menarik elektron daripada Y
Pembahasan:
Afinitas electron didefinisikan sebagai kalor reaksi dikala elektron ditambahkan kepada atom netral gas, yakni dalam reaksi.
Afinitas electron dari kiri ke kanan (dalam satu perioda semakin besar). Semakin besar afinitas electron semakin besar kecenderungan suatu atom menangkap electron dari atom lain sehingga menjadi ion -1.
Afinitas electron X bernilai positif artinya unsur X harus menyerap kalor untuk bias mengikat electron sehingga menjadi ion X–. X lebih stabil daripada X–. kemungkinan X ialah unsur logam. Y bernilai negative artinya unsur Y melepaskan kalor untuk menjadi ion Y–. Unsur Y terletak sebelah kanan. Kemungkinan unsur Y ialah unsur non logam. Y– lebih stabil dari pada atom Y.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 5
Pasangan senyawa dari unsur-unsur berikut:
6K, 8L, 15M, 17Q, 9R, memenuhi hukum oktet, kecuali ….
A. KL${_2}$ dan KQ${_4}$
B. KQ${_4}$ dan Q${_2}$L
C. MQ${_5}$ dan KL
D. MQ${_3}$ dan KR${_4}$
E. KQ${_4}$ dan KL${_2}$
Pembahasan:
Kaidah oktet ialah suatu kaidah sederhana dalam kimia yang menyatakan bahwa atom-atom cenderung bergabung bersama sedemikiannya tiap-tiap atom mempunyai delapan elektron. Konfigurasi elektron atom tersebut sama dengan konfigurasi elektron pada gas mulia. Kaidah ini sanggup diterapkan pada unsur-unsur golongan utama, utamanya karbon, nitrogen, oksigen, dan halogen. Kaidah ini juga sanggup diterapkan pada unsur logam menyerupai natrium dan magnesium.
Kunci: C
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 6
Jenis ikatan yang terdapat pada zat V dan X secara berturut-turut ialah ….
A. ikatan logam dan ikatan ion
B. ikatan logam dan kovalen polar
C. ikatan kovalen polar dan kovalen nonpolar
D. ikatan logam dan ikatan kovalen nonpolar
E. ikatan ion dan kovalen nonpolar
Pembahasan:
Berdasarkan kepolarannya ikatan Kovalen terdiri dari ikatan kovalen polar dan non polar.
Ciri-ciri ikatan kovalen polar ialah :
Pembahasan:
Struktur Lewis ialah struktur dengan citra elekron valensi atom-atomnya. Penggabungan electron valensi dari suatu atom dengan atom lainnya akan memenuhi kaidah octet dimana atom tersebut akan stabil jikalau dikelilingi oleh 8 elektron. Dan semua electron berpasangan.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 8
(1) $MnO^{4-} \rightarrow MnO4^{2-}$
(2) $SO_2 \rightarrow SO_3$
(3) $C_2H_4 \rightarrow C_2H_6$
(4) $FeO \rightarrow Fe_2O_3$
(5) $Cl_2 + 2e- \rightarrow 2Cl^-$
Yang termasuk reaksi reduksi adalah…
A. (1), (2), dan (3)
B. (1), (3), dan (4)
C. (1), (3), dan (5)
D. (2), (3), dan (4)
E. (2), (3), dan (5)
Pembahasan:
Reaksi Redoks terdiri dari reaksi reduksi dan reaksi oksidasi.
Pada reaksi 9duksi terjadi:
Pelepasan oksigen
Pengikatan electron
Penurunan bilangan oksidasi
Kunci: C
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 10
Perhatikan persamaan reaksi redoks berikut!
$Sn_{(s)}$ + $4HNO_{3(aq)}$ → $SnO_{2(s)}$ + $4NO_{2(g)}$ + $2H_2O_{(l)}$
Bilangan oksidasi dari zat oksidator dan hasil reduksinya berturut-turut ialah ….
A. +1, $Sn$
B. +1, $SnO_2$
C. +4, $NO_2$
D. +5, $NO_2$
E. +5, $HNO_3$
Pembahasan:
Oksidator ialah zat yang mengakibatkan zat lain mengalami oksidasi. Pada reaksi
$Sn_{(s)}$ + $4HNO_{3(aq)}$ → $SnO_{2(s)}$ + $4NO_{2(g)}$ + $2H_2O_{(l)}$
Zat yang bertindak sebagai oksidator ialah $HNO_3$ dan hasil reduksinya ialah $NO_2$. Biloks N pada $HNO_3$ ialah +5 dan biloks N pada $NO_2$ ialah +4.
Kunci: D
Sumber https://j4wab.blogspot.com/
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 1
Perhatikan diagram percobaan Thomson berikut!
Berdasarkan diagram tersebut, pernyataan yang sempurna perihal sinar katoda ialah ….
A. sinar katoda yang dihasilkan tergantung dari zatnya
B. sinar katoda dibelokkan ke pelat logam positif
C. sinar katoda bergerak dari S ke R
D. muatan elektron $1,6 \times 10^{-9}$ Coulomb
E. sinar katoda tidak dibelokkan medan magnet
Pembahasan:
Beberapa sifat sinar katode yaitu sebagai berikut :
- Dipancarkan oleh plat bermuatan negatif dalam tabung hampa apabila dilewati listrik bertegangan tinggi.
- Berjalan dalam garis lurus.
- Dapat memendarkan banyak sekali jenis zat termasuk gelas.
- Bermuatan negatif sehingga sanggup dibelokkan oleh medan listrik dan medan magnet.
- Memiliki sifat cahaya dan sifat materi.
- Tidak tergantung pada jenis gas dan jenis elektrode.
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 2
Massa rata-rata satu atom unsur Q ialah $2,654 \times 10^{-3}$ gram dan massa satu atom karbon (C-12) ialah $1,993 \times 10^{-23}$ gram. Massa atom relatif (Ar) Q ialah ...
A. $\frac{2,654 \times 10^{-23}}{12 \times 1,993 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
B. $\frac{1,993 \times 10^{-23}}{\frac{1}{12} \times 2,654 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
C. $\frac{2,654 \times 10^{-23}}{\frac{1}{12} \times 1,993 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
D. $\frac{\frac{1}{12} \times 2,654 \times 10^{-23}}{1,993 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
E. $\frac{\frac{1}{12} \times 1,993 \times 10^{-23}}{2,654 \times 10^{-23}}$ gram.$mol^-1$
Pembahasan:
$Ar \ Q = \frac{massa \ rata-rata \ 1 \ atom \ Q}{\frac{1}{12}massa \ 1 \ atom \ C-12}$
Kunci: C
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 3
Diagram susunan partikel dari unsur A dan B ialah sebagai berikut:
Berdasarkan diagram tersebut, notasi unsur A dan B yang benar ialah ...
A. ${}_{11}A^{23}$ dan ${}_{15}B^{30}$
B. ${}_{13}A^{27} $ dan ${}_{17}B^{35}$
C. ${}_{13}A^{26}$ dan ${}_{17}B^{34}$
D. ${}_{27}A^{13}$ dan ${}_{35}B^{17}$
E. ${}_{27}A^{13}$ dan ${}_{15}B^{30}$
Pembahasan:
Notasi unsur ialah ${}_{P}X^Q$, dengan Q = nomor atom dan P = nomor massa.
Nomor atom = jumlah proton
Nomor massa = jumlah proton dan neutron
Proton dan Neutron terletak dalam intin atom.
Jumlah elektron dari suatu atom = jumlah proton
Electron berada pada lintasan kulit atom dengan rumus 2. dan n ialah nomor kulit, maka:
Kulit pertama maksimal ditempati oleh 2. = 2 elektron.
Kulit kedua maksimal ditempati oleh 2. = 8 elekron
Kulit ketiga maksimal ditempati oleh 2. = 8 elektron
Electron boleh menempati kulit selanjutnya juga dikulit tersebut sudah terisi penuh oleh electron. Electron pada kulit terluar dihentikan lebih dari 8.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 4
Perhatikan data afinitas elektron berikut ini!
A. ion X− lebih stabil daripada atom X
B. ion Y− lebih stabil daripada atom Y
C. Y lebih gampang melepas elektron daripada X
D. X lebih bersifat nonlogam daripada Y
E. X lebih gampang menarik elektron daripada Y
Pembahasan:
Afinitas electron didefinisikan sebagai kalor reaksi dikala elektron ditambahkan kepada atom netral gas, yakni dalam reaksi.
Afinitas electron dari kiri ke kanan (dalam satu perioda semakin besar). Semakin besar afinitas electron semakin besar kecenderungan suatu atom menangkap electron dari atom lain sehingga menjadi ion -1.
Afinitas electron X bernilai positif artinya unsur X harus menyerap kalor untuk bias mengikat electron sehingga menjadi ion X–. X lebih stabil daripada X–. kemungkinan X ialah unsur logam. Y bernilai negative artinya unsur Y melepaskan kalor untuk menjadi ion Y–. Unsur Y terletak sebelah kanan. Kemungkinan unsur Y ialah unsur non logam. Y– lebih stabil dari pada atom Y.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 5
Pasangan senyawa dari unsur-unsur berikut:
6K, 8L, 15M, 17Q, 9R, memenuhi hukum oktet, kecuali ….
A. KL${_2}$ dan KQ${_4}$
B. KQ${_4}$ dan Q${_2}$L
C. MQ${_5}$ dan KL
D. MQ${_3}$ dan KR${_4}$
E. KQ${_4}$ dan KL${_2}$
Pembahasan:
Kaidah oktet ialah suatu kaidah sederhana dalam kimia yang menyatakan bahwa atom-atom cenderung bergabung bersama sedemikiannya tiap-tiap atom mempunyai delapan elektron. Konfigurasi elektron atom tersebut sama dengan konfigurasi elektron pada gas mulia. Kaidah ini sanggup diterapkan pada unsur-unsur golongan utama, utamanya karbon, nitrogen, oksigen, dan halogen. Kaidah ini juga sanggup diterapkan pada unsur logam menyerupai natrium dan magnesium.
Kunci: C
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 6
A. ikatan logam dan ikatan ion
B. ikatan logam dan kovalen polar
C. ikatan kovalen polar dan kovalen nonpolar
D. ikatan logam dan ikatan kovalen nonpolar
E. ikatan ion dan kovalen nonpolar
Pembahasan:
Ikatan kimia terdiri dari ikatan ion dan ikatan kovalen.
Ciri-ciri ikatan ion diantaranya;- Terjadi pelepasan dan penangkapan elektron.
- Mempunyai titik didih dan titik leleh yang tinggi.
- Dapat larut dalam air.
- Lelehan dan larutannya sanggup menghantarkan listrik
Berdasarkan kepolarannya ikatan Kovalen terdiri dari ikatan kovalen polar dan non polar.
Ciri-ciri ikatan kovalen polar ialah :
- Bentuk molekul asimetris.
- Larutannya sanggup menghantarkan listrik.
- Bentuk molekul simetris.
- Larutannya tidak sanggup menghantarkan
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 7
Gambar struktur Lewis senyawa $SO_2$ yang paling sempurna ialah … (nomor atom S = 16; O = 8).Struktur Lewis ialah struktur dengan citra elekron valensi atom-atomnya. Penggabungan electron valensi dari suatu atom dengan atom lainnya akan memenuhi kaidah octet dimana atom tersebut akan stabil jikalau dikelilingi oleh 8 elektron. Dan semua electron berpasangan.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 8
Konfigurasi elektron dari unsur D dan E.
D = [He] $2s^2 2p^5$
E = [Ne] $3s^2 3p^3$
Rumus kimia dan bentuk molekul yang terbentuk jikalau kedua unsur tersebut berikatan ialah ….
A. $ED$, linear
B. $ED_5$, bipiramida trigonal
C. $E_2D$, linear
D. $ED_2$, planar bentuk V
E. $E_4D$, tetrahedron
Pembahasan:
Jika unsur D dan unsur E membentuk ikatan kemungkinan rumus kimia senyawa yang terbentuk ialah $ED_3$ (oktet) dan $ED_5$ (tidak oktet).
Bentuk molekul yang dihasilkan bergantung tipe molekul senyawanya yang mengikuti rumus $AX_nE_m$, dengan $n$ ialah jumlah domain electron ikatan dan m ialah jumlah domain electron bebas. $ED_3$ mempunyai tipe $AX_3E$ (polar) bentuk molekulnya trigonal piramida sedangkan $ED_5$ mempunyai tipe molekul $AX_5$ (nonpolar) bentuk molekul trigonal bipiramida.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 9
Diberikan lima persamaan reaksi oksidasi atau reduksi yang belum setara.D = [He] $2s^2 2p^5$
E = [Ne] $3s^2 3p^3$
Rumus kimia dan bentuk molekul yang terbentuk jikalau kedua unsur tersebut berikatan ialah ….
A. $ED$, linear
B. $ED_5$, bipiramida trigonal
C. $E_2D$, linear
D. $ED_2$, planar bentuk V
E. $E_4D$, tetrahedron
Pembahasan:
Jika unsur D dan unsur E membentuk ikatan kemungkinan rumus kimia senyawa yang terbentuk ialah $ED_3$ (oktet) dan $ED_5$ (tidak oktet).
Bentuk molekul yang dihasilkan bergantung tipe molekul senyawanya yang mengikuti rumus $AX_nE_m$, dengan $n$ ialah jumlah domain electron ikatan dan m ialah jumlah domain electron bebas. $ED_3$ mempunyai tipe $AX_3E$ (polar) bentuk molekulnya trigonal piramida sedangkan $ED_5$ mempunyai tipe molekul $AX_5$ (nonpolar) bentuk molekul trigonal bipiramida.
Kunci: B
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 9
(1) $MnO^{4-} \rightarrow MnO4^{2-}$
(2) $SO_2 \rightarrow SO_3$
(3) $C_2H_4 \rightarrow C_2H_6$
(4) $FeO \rightarrow Fe_2O_3$
(5) $Cl_2 + 2e- \rightarrow 2Cl^-$
Yang termasuk reaksi reduksi adalah…
A. (1), (2), dan (3)
B. (1), (3), dan (4)
C. (1), (3), dan (5)
D. (2), (3), dan (4)
E. (2), (3), dan (5)
Pembahasan:
Reaksi Redoks terdiri dari reaksi reduksi dan reaksi oksidasi.
Pada reaksi 9duksi terjadi:
Pelepasan oksigen
Pengikatan electron
Penurunan bilangan oksidasi
Kunci: C
Kimia UN Sekolah Menengan Atas 2017 No. 10
Perhatikan persamaan reaksi redoks berikut!
$Sn_{(s)}$ + $4HNO_{3(aq)}$ → $SnO_{2(s)}$ + $4NO_{2(g)}$ + $2H_2O_{(l)}$
Bilangan oksidasi dari zat oksidator dan hasil reduksinya berturut-turut ialah ….
A. +1, $Sn$
B. +1, $SnO_2$
C. +4, $NO_2$
D. +5, $NO_2$
E. +5, $HNO_3$
Pembahasan:
Oksidator ialah zat yang mengakibatkan zat lain mengalami oksidasi. Pada reaksi
$Sn_{(s)}$ + $4HNO_{3(aq)}$ → $SnO_{2(s)}$ + $4NO_{2(g)}$ + $2H_2O_{(l)}$
Zat yang bertindak sebagai oksidator ialah $HNO_3$ dan hasil reduksinya ialah $NO_2$. Biloks N pada $HNO_3$ ialah +5 dan biloks N pada $NO_2$ ialah +4.
Kunci: D
